KOBIETY
U WŁADZY
316 p.n.e. - 1 p.n.e.
królowa Eurydyka II, Macedonia |
politycznie
wpływowa 322-319 |
|
współwładczyni 319-317 |
||
królowa-regentka
Amage, sarmackie plemię Roksolanów
(Rosja) |
||
Była bardzo wojownicza. Rządziła jako regentka w imieniu swojego męża. Wysłała list do scytyjskiego księcia z żądaniem zaprzestania najazdów na jej protektoraty na Krymie. Gdy ten zignorował ją, Amage zaatakowała go na czele swych 120 ludzi. Zabili jego straż, przyjaciół i rodzinę. Królowa osobiście zabiła nieposłusznego jej Scytę. Pozwoliła jego synowi rządzić swym ludem pod warunkiem, że będzie przestrzegał jej edyktów. Sarmaci tworzyli związek plemion, do którego zalicza się: Jazygów, Roksolanów, Syraków, Aorsów, Antów i Alanów. Najwcześniejsi Sarmaci, około 600 p.n.e. zasiedlali dorzecze dolnej Wołgi[potrzebne źródło]. Prowadząc koczowniczy lub osiadły tryb życia zamieszkiwali tereny między Mołdawią, Ukrainą, Polską, wybrzeżami Morza Czarnego, Jeziora Aralskiego, poprzez Kazachstan do Ałtaju i południowej Syberii. Ślady ich pobytu odkryto głównie w dopływach Dniestru, Dniepru, delt Amu-darii i Syr-darii, wzdłuż brzegów Wołgi, Samary i na Uralu. | ||
dowódczyni wojskowa królowa
Kynane, Macedonia |
||
królowa Fila I, Macedonia | politycznie
wpływowa 322-287 |
|
współwładczyni 294-287 |
||
politycznie
wpływowa królowa Berenike I, Egipt |
||
politycznie
aktywna królowa Stratonike, Grecja i Azja |
||
Była córką Macedończyka Corrhaeusa, żoną króla Azji Antygona i matką Demetriusza Poliokertesa i Filipa (ten ostatni zmarł w 306 r. p.n.e.). W 316 r. p.n.e. negocjowała z Docymusem, kiedy ten generał zamknął się w twierdzy Frygia wraz z innymi sprzymierzeńcami Perdikkasa. Doprowadziła do schwytania go i aresztowania jako więźnia. W 301 r. p.n.e., po bitwie pod Ipsos, wypłynęła z Cylicji (gdzie czekała na rezultat bitwy) z synem Demetriuszem do Salaminy na Cyprze. Tam prawdopodobnie zmarła. | ||
władczyni Kratesipolis,
Korynt i Sion (Grecja) |
||
W 308 r. p.n.e. oddała Korynt Ptolemeuszowi I, królowi Egiptu. | ||
politycznie wpływowa królowa
Xuantaihou, dynastia Qin (Chiny) |
||
Po śmierci męża, króla Wuwanga, nawiązała romans z królem państwa Yiqu. Mimo, że miała z nim dwóch synów, kazała go zabić i włączyła jego ziemie Longxi, Beidi i Shangjun do królestwa jej syna Zhaoxiangwanga z dynastii Qin, który rządził w latach 306-251 p.n.e. | ||
królowa Amastris,
Herakleja Pontyjska (Turcja) |
||
królowa Laodike,
nieznane plemię |
||
Walczyła z wojskami króla Partów, Mitrydatesa II. | ||
królowa Kuwerami,
Myanmar-Birma |
||
Członkini dynastii Waytharly. Jej poprzednikiem był król Rembotepa a następcą król Urmasiye. | ||
królowa Tirghetau,
Circassia
(Kirgizja?) (Rosja) |
||
kobieta-wódz Celtów,
Reinheim (Niemcy) |
||
Znana ze swego starannie wykonanego grobu. | ||
królowa Onomaris,
celtyckie plemię Scordisci (Europa Południowowschodnia) |
||
Stała na czele celtyckiego plemienia udającego się z Galii do Iberii i Bałkanów. Walczyła z Illirami. | ||
królowa-regentka
Tessalonika, Macedonia |
||
Rządziła w imieniu swego syna Filipa IV. | ||
królowa Arsinoe II Filadelfos |
władczyni
Heraklei Pontyjskiej (później także Kasandrei i Efezu) 285-25.VII.270 |
|
regentka części
Macedonii 281-279 |
||
faraon Dolnego Egiptu 277-270 |
||
politycznie
wpływowa królowa Arsinoe I, Egipt |
||
królowa-współwładczyni
Stratonike I, Syria |
||
ambasador
Theri
Sanghamitta, Imperium Maurjów (Indie) |
||
Była córką cesarza Aśoki. Została wysłana przez niego do Sri Lanki jako ambasador w celu utrzymywania dobrych stosunków. Ta mniszka budddyjska uważana jest za założycielkę buddyzmu na Sri Lance. Zmarła w wieku 79 lat. | ||
królowa
Nikoses Kandake IV, Etiopia |
||
Jej poprzednikiem był król Basyo. | ||
królowa
Bartare, Meroe (Sudan) |
||
W Meroe tron dziedziczono w linii matrylinearnej. Matriarchalny charakter władzy w Meroe podkreślają także występujące tam tytuły: oprócz qore (władca) używa się również kadke (kandake - królowa matka). Termin kandake rozumiany był przez autorów antycznych jako imię własne. | ||
królowa Berenike II Euergetis |
królowa
Cyreny 253-221 |
|
współwładczyni
Egiptu 246-221 |
||
królowa
Apame, Cyrena |
||
królowa Laodike III |
władczyni
Propontydy (Turcja) |
|
regentka
Syrii |
||
królowa-regentka
Etazeta, Bitynia (Turcja) |
||
Rządziła po śmierci swego męża, króla Nikomedesa I, w imieniu swych małoletnich synów. Jednak swoje pretensje do tronu wysunął jej pasierb Ziaelas, syn Ditizele, poprzedniej żony Nikomedesa. W tym celu wrócił do kraju na czele Galatów i podbił cały kraj. Stało się to mimo tego, że regentkę wspierały sąsiednie miasta-państwa i król Macedonii Antygon II Gonatas. Na jego dworze znalazła schronienie wraz z synami. | ||
politycznie
wpływowa królowa Agezystrata, Sparta
(Grecja) |
||
cesarzowa-regentka
Xuan, Qin (Chiny) |
||
królowa-regentka Berenike
Syra, Syria |
||
tyran Nikaja, Korynt i
Euboja (Grecja) |
||
Jej pierwszym mężem był Antygonos Gonatas, jeden z dowódców Aleksandra Wielkiego, a drugim - jego syn Demetrios II. | ||
politycznie
wpływowa królowa Archidamia, Sparta (Grecja) |
||
Była matką królowej Agezystraty i babką króla Agisa IV. Jako bardzo bogata osoba wspierała reformy swego wnuka. Jako młoda kobieta poprowadziła kobiece oddziały przeciwko królowi Pyrrusowi, który najechał Spartę. Została zamordowana w 241 r. p.n.e. | ||
politycznie
wpływowa królowa Agiatis, Sparta (Grecja) |
||
królowa-regentka
Olimpias II, Epir (Grecja) |
||
politycznie
wpływowa królowa Kratezykleja, Sparta (Grecja) |
||
rani Padmawati,
Imperium Maurjów (Indie) |
||
Rządziła po śmierci swego męża Aśioki Vardhany lub Govindczanda. Imperium Maurjów było pierwszym naprawdę wielkim i potężnym scentralizowanym państwem w Indiach. Było bardzo dobrze zarządzane. Na samym szczycie władzy panowała umiarkowana autokracja, a na poziomie miast i wiosek - demokracja. W związku z tym, że rani nie miała dzieci jej doradcy mianowali królem Hariprema Vairagi. | ||
królowa
Deidamia
II, Epir
(Grecja) |
||
królowa
Teuta, illiryjskie państwo Arcliano (Chorwacja) |
||
królowa-współwładczyni
Arsinoe III, Egipt |
||
politycznie
wpływowa Agatokleja, Egipt |
||
politycznie
wpływowa Ojnante, Egipt |
||
królowa-współwładczyni
Kamasayre Philoteknos, Królestwo Bosforu (Gruzja) |
||
Do ok. 190 r. p.n.e. rządziła wraz z mężem, królem Pairisadesem II. | ||
królowa
Martia Proba, jedno z
plemion celtyckich (Wielka Brytania) |
||
cesarzowa-regentka Lü
Hou, Chiny |
||
królowa
Kamasarie Filoteknos,
Bospor (Rosja) |
||
Była córką króla Bosporu Spartokosa V (panował w latach ok. 200-ok. 180 p.n.e.). Rządziła wraz z mężem Pairisades III (panował w okresie ok. 180-170 p.n.e.) i synem Pairisadesem IV Filometorem (Kochającym Matkę, panował w latach ok. 170-150 p.n.e.).Po śmierci pierwszego męża ponownie wyszła za mąż za Argotosa. | ||
królowa Kleopatra I Syryjska, Egipt |
współwładczyni 194-180 |
|
wezyr1 187–180 |
||
regentka 180-178/177 lub 176 |
||
królowa Naganika (Nayanika), Imperium Satavahana (Indie) |
politycznie wpływowa |
|
regentka |
||
Jej ojcem był Maharathi Tranakayior. Wyszła za mąż za króla Satakarniego I władającego Imperium Satavahana. Była potężną politycznie postacią za jego rządów. Po śmierci męża sprawowała władzę regencyjną w imieniu synów Vedistriego i Satisisriego. | ||
królowa Szandakdacheto,
Meroe (Sudan) |
||
królowa Kleopatra II, Egipt |
współwładczyni
z
braćmi Ptolemeuszem VI i Ptolemeuszem VIII 05.X (XI?).170-XI.164 |
|
współwładczyni
z Ptolemeuszem VI lato 163-VII.145 |
||
regentka w
imieniu Ptolemeusza VII 145 |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem VIII i Kleopatrą III 145-132 |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem Memfitesem 132-130 |
||
samodzielnie
panująca 130-127 |
||
współwładczyni
z Kleopatrą III i Ptolemeuszem IX 124-przed 06.IV.115 |
||
politycznie wpływowa królowa
Rhodogune, Partia |
||
Była córką króla Pontu Mitrydatesa I i żoną króla Demetriusza II Nikatora. Podczas rebelii przeciw władzy swego męża z sukcesami dowodziła armią. | ||
politycznie wpływowa królowa
Viharadevi, Sri Lanka |
||
Była córką króla Kelaniji, Tissy. Wyszła za mąż za Kakavanna Tissę. Mieli dwóch synów: Gamini Abhaję (rządził Sri Lanką w latach 161-137) i Tissę. Wychowała synów na patriotów pragnących wyzwolić ojczyznę spod obcej dominacji. Podczas wojny o wolność uczestniczyła w podejmowaniu decyzji politycznych i militarnych. Nawet głównodowodzący armii, Nandimitra, został mianowany dopiero po konsultacji z nią. | ||
|
kandydatka na królową
Laodike IV, Syria |
|
W tymże roku została zaprezentowana rzymskiemu senatowi wraz z bratem Aleksandrem Balasem jako kandydaci do tronu Seleukidów jako rzekome dzieci króla Antiocha IV Epifanesa. | ||
królowa Kleopatra Thea (Bogini), Syria |
współwładczyni 150-125 |
|
samodzielnie
panująca 125-121/120 |
||
królowa Kleopatra III, Egipt | współwładczyni
z Ptolemeuszem VIII i Kleopatrą II 142-132 |
|
współwładczyni
z Ptolemeuszem VIII 127-124 |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem VIII i Kleopatrą II 124-116 |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem IX 116-107 |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem X Aleksandrem I 107-101 |
||
cesarzowa-regentka Dou
(?-135), Chiny |
||
Sprawowała władzę w imieniu wnuka Wu Di, który walczył o budowę koalicji poparcia przeciw jej wpływom. Popierała uczonych związanych z daoizmem. | ||
królowa-regentka lub
współwładczyni Ri-'nu
(Rihinu,
Riinu),
Partia (Turcja) |
||
Była żoną króla Mitrydatesa I oraz matką Fraatesa II i księżniczki Rhodogune. Rządziła jako regentka (lub współwładczyni) po śmierci męża w imieniu syna. | ||
królowa-regentka
Agatokleja, Kandahar (Indie, Pakistan, a obecnie Afganistan) |
||
Sprawowała władzę w imieniu syna Strato I, po śmierci męża, Menandra (155-135), greckiego generała urodzonego w Indiach. Była księżniczką baktryjską. | ||
królowa […]khale,
Meroe (Sudan) |
||
Pierwsza część jej imienia, znajdująca się na inskrypcji z imionami władców Meroe, została zniszczona. | ||
królowa-współwładczyni
Hypsikratea, Pont |
||
Rządziła konfederacją państw wraz z królem Mitrydatesem VI. Uczestniczyła wraz z nim w tłumieniu rebelii i w walkach z Imperium Rzymskim. Walczyła toporem, lancą, mieczem oraz strzelała z łuku. | ||
królowa-regentka Nysa,
Kapadocja (Grecja) |
||
Prawdopodobnie była córką króla Pontu Farnakesa I. Jej mężem był król Kapadocji Ariarates V Eusebes Filopator (panował w latach (163-130 p.n.e.). Ich dziećmi byli: Ariarates, Demetriusz, trzech nieznanych z imienia synów i Ariarates VI Epifanes Filopator. Po śmierci ojca matka chciała rządzić samodzielnie, więc kazała wytruć wszystkich dorastających synów z wyjątkiem ostatniego. Chciała rządzić samodzielnie. Zgładzono ją z powodu jej okrucieństwa. | ||
politycznie
wpływowa cesarzowa Wei Zifu, Chiny |
||
królowa-regentka
Ghadani, Iberia (Gruzja) |
||
Była córką Sanatroukesa, partyjskiego króla Armenii. Wyszła za mąż za króla Iberii, Pharasmenesa II Kvelego. Państwem rządziła po śmierci syna Rhadamiste I (lub Ghadama) w imieniu wnuka Pharasmenesa III. | ||
politycznie
wpływowa królowa Kleopatra Tryfajna,
Syria |
||
królowa-regentka
Laodike, Pont (Turcja) |
||
Była córką króla Syrii Antiocha IV Epifanesa i królowej Laodiki. Po śmierci swego męża, króla Mitrydatesa V, rządziła w imieniu syna Mitrydatesa VI. W 115 r. p.n.e. została przez niego zdetronizowana i osadzona w więzieniu. | ||
królowa-regentka
Laodike, Kapadocja (Grecja) |
||
królowa Kleopatra IV |
współwładczyni
Cypru |
|
władczyni
Cypru |
||
politycznie
wpływowa w Syrii |
||
królowa Kleopatra Selene I | współwładczyni
Egiptu 115-103 |
|
politycznie
wpływowa w Syrii 103-83 |
||
współwładczyni
Syrii 83-69 |
||
królowa-regentka
Cu-Thi, Nam Viêt (Vietnam) |
||
Rządziła w imieniu syna, Trieu Ap Vu'o'ng. W 112 r. p.n.e. zostali zamordowani. | ||
dyplomatka Feng
Liao, Zachodnie Chiny |
||
królowa-współwładczyni
Anzaza,
Elymias (Irak) |
||
Rządziła wraz z Kamnaskaresem III (ok. 120-ok.77). Elymias było helleno-irańskim królestwem położonym w dzisiejszym południowo-wschodnim Iraku i w irańskich górach Zagros. Jego stolicą była Suza. | ||
królowa Kleopatra Berenike III, Egipt |
współwładczyni
z Ptolemeuszem X Aleksandrem I |
|
współwładczyni
z Ptolemeuszem IX Soterem II |
||
władczyni |
||
współwładczyni
z Ptolemeuszem XI Aleksandrem II |
||
królowa N.N., Pandyan
(Indie) |
||
Była władczynią z dynastii tamilskiej na południu Indii. Grecki autor z IV w. p.n.e., Megastenes, wspomina, że Pandyan był rządzony przez córkę Heraklesa., która miała posiadać armię złożoną z 4000 kawalerii, 13 piechoty i 500 słoni. | ||
prawdopodobnie
królowa-władczyni Larthia Seianti, miasto-państwo Chiuisi lub Caere
(Etruria, Włochy) |
||
władczyni Aba, miasto
Olbe (Turcja) |
||
Była córką Zenofantesa, tyrana Cylicji, w skład której wchodziło Olbe. | ||
politycznie wpływowa królowa
Kleopatra Pontyjska, Armenia |
||
królowa Awsena
Kandake V, Etiopia |
||
politycznie
wpływowa księżniczka Jie
You (Xieyou),
Han (Chiny) |
||
królowa-współwładczyni
Anzaze, Elymais (Persja) |
||
Współrządziła z królem Kamnaskiresem II. | ||
królowa Kleopatra V Tryfajna, Egipt |
współwładczyni
z Ptolemeuszem XII Nowym Dionizosem Fletnistą |
|
współwładczyni
z Kleopatrą Berenike IV |
||
królowa
Salome Aleksandra, Izrael |
||
cesarzowa-regentka Szangguan, Chiny |
||
Jej rodzice byli dziećmi dwóch regentów: Szangguana Jie i Huo Guanga (zmarł w 68 r. p.n.e.). W wieku sześciu lat została wydana za mąż za cesarza-dziecko, Czao Ti (panował w latach 87-74 p.n.e.). Gdy ten ostatni zmarł w wieku 22 lat, została wdową i regentką w imieniu syna Śuana Ti (panował w latach 74-48 p.n.e.). Wraz z nią współrządził jej dziadek macierzysty, Huo Guang. | ||
królowa-regentka
Sayiadat, Molokram (Arabia) |
||
Rządziła w imieniu Rabb'ila z dynastii nabatejskiej. | ||
księżniczka Musa
Orsobaris, Prusias (Albania) |
||
królowa-współwładczyni
(z Kleopatrą Berenike
IV) Kleopatra
VI Tryfajna, Egipt |
||
królowa Kleopatra Berenike IV Epifaneja, Egipt |
współwładczyni z
Kleopatrą V Tryfajną lub Kleopatrą
VI Tryfajną |
|
władczyni |
||
królowa Kleopatra
VII Wielka, Egipt |
||
królowa Arsinoe IV |
współwładczyni
Egiptu z Ptolemeuszem XIII 50/49-26/31VIII.48 |
|
współwładczyni
Cypru z Ptolemeuszem XIV 26/31.VIII.48-I.47 |
||
władczyni
Egiptu IX-X.48 |
||
współwładczyni
Egiptu z Ptolemeuszem XIII X.48-14/15.I.47 |
||
tytularna
władczyni Cypru I.47-44 |
||
tytularna
współwładczyni Cypru z Kleopatrą VII Wielką 44-41 |
||
faktyczna władczyni królowa
Chen-chuan, Chiny |
||
Współrządziła z mężem Yuanem Ti, synem Chengiem Ti i bratankiem Wang Mangiem. Zmarła w 13 r. p.n.e. | ||
|
królowa
Dynamis, Bospor (Rosja) |
|
królowa Anula, Sri
Lanka |
||
Była następczynią swego męża, króla Tissy (50-47). Potem współrządziła wraz z królami: Vatuką, Darubhatiką Tissą i Niliyą (wszyscy rządzili w 47 r. p.n.e.). Plotkowano, że przyczyniała się do śmierci wszystkich swych małżonków. | ||
władczyni Aba, miasto
Olbe (Cylicja) |
||
Córka tyrana Cylicji Zenofanesa. Poświadczona przez Strabona [XIV 5.10], według którego rządy nad Olbe powierzyli jej Marek Antoniusz i Kleopatra VII Wielka. Następnie straciła władzę, ale rządy pozostały w rękach jej rodziny. | ||
politycznie wpływowa Fulwia,
Imperium Rzymskie (Włochy) |
||
królowa-regentka
Polemokratia, Asten i Odryseem (Tracja, Albania) |
||
Była żoną króla Sadalasa II. Po jego śmierci rządziła w imieniu syna, króla Sadalasa III. | ||
królowa Amanirenas,
Meroe (Nubia) |
||
księżniczka Aleksandra, Judea (Izrael) |
przywódczyni opozycji 37-28 |
|
antykrólowa 28 |
||
królowa Kleopatra Selene II |
tytularna
królowa Cyrenajki i Libii 34-12.VIII.30 |
|
współwładczyni
Mauretanii 20 p.n.e. - 5 n.e. |
||
królowa-regentka N.N.,
Nabatane (Arabia) |
||
Rządziła w imieniu króla Obotasa III. | ||
faktyczna współwładczyni
cesarzowa Liwia Druzylla, Imperium
Rzymskie |
||
politycznie wpływowa
cesarzowa Zhao
Feiyan,
Dynastia Han Zachodnich (Chiny) |
||
politycznie wpływowa
małżonka Zhao
Hede,
Dynastia Han Zachodnich (Chiny) |
||
królowa Amaniszachete,
Meroe (Nubia) |
||
królowa-współwładczyni
Huldu, Nabatea (Jordania) |
||
Rządziła wraz z mężem, królem Aretasem IV. Była jego pierwszą żoną. Zmarła w 11 r. n.e. | ||
królowa Nawidemak,
Meroe (Nubia) |
||
Kwestia czasowego umieszczenia panowania tej
królowej budzi kontrowersje. Wiadomo, że była panującą samodzielnie
królową. Jedni badacze twierdzą, że była następczynią królowej
Amaniszachete, a inni, że królowej Amanitare. Na swojej piramidzie została
sportretowana jako męski bóg Ozyrys. Jej mężem był książę
Apedemakhe. Syn Nawidemak, Arikharer [Arikhankharer] rządził Meroe w
latach 10-15 n.e. |
||
|
królowa
Erato, Armenia |
|
królowa Pytodoris I Filometor |
Pont (Turcja) 8 p.n.e.-33 n.e. |
|
Bospor (Rosja) 8 p.n.e. |
||
politycznie wpływowa
małżonka Fu, Dynastia Han Zachodnich (Chiny) |
||
Salome I, Izrael |
władczyni Jamnii (Jawne), Azotus i
Fazaelis 4 p.n.e.- ok. 10 n.e. |
|
władczyni Archelaidy 6 n.e.- ok. 10 n.e. |
||
królowa Thea Urania
Musa, Partia (Turcja) |
||
Była italską niewolnicą Fraatesa IV. Zamordowała go w 2 r. p.n.e. i osadziła na tronie ich syna, Fraatesa V. Są źródła, które twierdzą, że wyszła za niego za mąż i rządzili wspólnie. Inne uważają ją za samodzielnie panującą królową (Fraates V miałby w takim przypadku rządzić w latach 3 p.n.e.-3 n.e.). | ||
królowa Amanitare,
Meroe (Nubia) |
||
Była córką królowej Amaniszachete. Rządziła wraz z mężem Natakamani, z którym miała trzech synów. |
1
wezyr
- zaczerpnięte z tradycji Turcji ottomańskiej określenie szefa administracji
państwowej, pierwszego (-ej) po faraonie, łączącego (-ej) funkcje
"premiera" i "przewodniczącego (-ej) Sądu Najwyższego". Wezyr
(egip. tajti sab czati) był(a) często również naczelnym architektem i
dowódcą armii.