Arsinoe II Filadelfos
Urodziła się w 316 r. p.n.e. jako córka Ptolemeusza I Sotera i Berenike I. Była kobietą wielkiej urody. W roku 299/298 p.n.e. ojciec wydał ją za mąż za Lizymacha, króla Tracji i Macedonii. Dużo starszy od niej król oddalił z powodu Arsinoe swą żonę Amastris. Ta powróciła do swej Hereklei Pontyjskiej, gdzie rządziła z powodzeniem. W 285 r. p.n.e., po śmierci Amastris, władczynią Heraklei i należących do niej miast została Arsinoe. Jest bardzo prawdopodobne, że Arsinoe podporządkowała sobie starego męża. Na terenach sobie przyznanych rządziła żelazną ręką. Później nieco uzyskała także Kasandreę, a Efez na jej cześć został przemianowany na Arsinoeę. Miała z Lizymachem trzech synów, którym chciała zapewnić dziedzictwo. W związku z tym dążyła do usunięcia Agatoklesa, syna Lizymacha i Nikai, córki Antypatra. Żoną Agatoklesa była Lizandra, córka Ptolemeusza I Sotera i Eurydyki, a więc przyrodnia siostra Arsinoe.
U Lizandry przebywał także jej brat Ptolemeusz Keraunos, któremu ojciec odmówił następstwa tronu na rzecz rodzonego brata Arsinoe, Ptolemeusza II. Wszystko to komplikowało sytuację i wzmagało niepokój królowej. Agatokles został zamordowany z rozkazu ojca przy pomocy macochy. Arsinoe miała oskarżać go przed Lizymachem o nielojalność. Wywołało to powszechne oburzenie wśród towarzyszy Lizymacha i mogło stać się bezpośrednią przyczyną ataku Seleukosa (władcy Azji) na Trację. Lizandra i Ptolemeusz Keraunos zbiegli do Seleukosa prosząc go o pomoc. W 281 r. p.n.e. doszło do zwycięskiej dla Seleukosa bitwy pod Kyrupedion, w której zginął Lizymach. Arsinoe przebywała wtedy w Arsinoei. Na wieść o tym, że zwolennicy Seleukosa zdobyli już górę w mieście, postanowiła uciekać. W swe szaty przebrała sługę, którą skazała tym samym na śmierć. Sama, z poczernioną twarzą, wraz z dziećmi przedostała się na okręt, który miał ją dowieźć do Macedonii. Schronienie znalazła w Kasandrei, skąd w imieniu najstarszego syna Ptolemeusza rządziła dużą częścią Macedonii. Była bardzo bogatą kobietą, więc mogła sobie pozwolić na wystawienie całej armii najemników. Ale nie był to koniec walki.
Ptolemeusz Keraunos zamordował Seleukosa i sam włożył na swe skronie królewski diadem. Stał się królem Macedonii i Tracji. Ostatnią przeszkodą była Arsinoe i jej dzieci, prawowici dziedzice Lizymacha. Znał swą siostrę i wiedział, że będzie walczyć do końca o tron. Najpierw musiał jednak stanąć do walki z Antygonosem Gonatasem, synem Fili I i Demetriosa Poliokertesa, i z Antiochem, synem Seleukosa. Zmontował w tym celu koalicję złożoną z króla Egiptu Ptolemeusza II, siebie i króla Egiptu Pyrrusa. Po pokonaniu Antygonosa i wyparciu go z Grecji i Macedonii oraz zawarciu pokoju z Antiochem zastawił pułapkę na Arsinoe. Udał, że jest w niej zakochany i zaproponował jej małżeństwo. Oświadczył także pod przysięgą, że zamierza adoptować jej synów i oddać im później władzę nad Macedonią. Ona miała zostać ukoronowana na królową tego kraju. Mimo ostrzeżeń najstarszego syna Arsinoe zgodziła się na ślub, który odbył się z wielką pompą i ku uciesze wszystkich. Keraunos włożył jej diadem na głowę i uznał za królową. Zaprosiła po tym męża do swej twierdzy w Kasandrei. Przybyła tam przed nim, ogłosiła w mieście święto, kazała je przystroić, zbudować ołtarze i składać ofiary. Na spotkanie ojczyma wysłała swoich dwóch synów, 16-letniego Lizymacha i 13-letniego Filipa. Ptolemeusz przywitał się z nimi serdecznie, ale po wejściu w bramy miasta nakazał zamordować obu chłopców. Uciekli przed mordercami do matki i zostali zamordowani w jej objęciach mimo jej krzyków i skarg, mimo tego, że starała się ich osłonić własnym ciałem. Nie pozwolono jej nawet pochować synów i wygnano ją z miasta w podartej odzieży wraz z dwoma niewolnikami. Stało się to w 279 r. p.n.e. Arsinoe schroniła się na wyspie Samotrake a potem na dworze króla Egiptu Ptolemeusza II, swego brata, który rządził wraz z żoną Arsinoe I, córką Lizymacha, pierwszego męża Arsinoe.
Dosyć szybko zdołała nastroić swego brata niechętnie do żony i doprowadziła do wypędzenia jej. Oskarżyła ją o spisek przeciwko królowi. Przed 274/273 r. p.n.e. wyszła za mąż za swego brata, Ptolemeusza II. Została królową i współrządczynią potężnego państwa. Dodatkowo ciągle władała w przyznanych jej przez Lizymacha miastach. Dodatkowym znakiem potęgi i znaczenia królowej było przyznanie jej imienia nadawanego przez kapłanów monarchom w momencie obejmowania tronu. W jej przypadku było to: Królewska córka, siostra i małżonka, wielka władczyni obu krajów. Arsinoe II była rzeczywistą współpanującą i wielką królową. Świadectwem jej znaczenia może być fakt ustanowienia jej kultu jeszcze za życia i ogromnego rozpowszechnienia tego kultu po jej śmierci. Ze steli z Pithom wiadomo, że Arsinoe towarzyszyła bratu-mężowi w podróży na granicę wschodnią w 274/273 r. p.n.e., kiedy ją obwarowywał w oczekiwaniu starcia z Seleukidami (potomkami Seleukosa). Są tacy historycy i takie źródła które przypisują Arsinoe II plan pierwszej wojny syryjskiej (274-271 p.n.e.) i przeprowadzenie jej. Władcy Egiptu toczyli ową wojnę z Antiochem, synem Seleukosa, o południową Syrię, zagarniętą w przeszłości przez Egipt po bitwie pod Ipsos. Ptolemeusz nie miał zdolności wojskowych, ale pokój, który zawarto w 271 r. p.n.e., był dziełem Arsinoe. Posiadłości zewnętrzne Egiptu, rozleglejsze niż kiedykolwiek przedtem za panowania Macedończyków, obejmowały, poza Syrią i uzależnionym od Egiptu Związkiem Wyspiarzy, także znaczne połacie wybrzeży Azji Mniejszej.
Królowa na pewno brała udział w polityce Egiptu w stosunku do miast greckich i panującego w Macedonii Antygonosa Gonatasa, syna Fili I i Demetriosa Poliokertesa. Była zaciętą przeciwniczką Antygonosa, ponieważ sama pretendowała do władzy w tym jako wdowa po Lizymachu i walczyła o tron macedoński z Keraunosem. Być może miała nadzieję, że władcą Macedonii zostanie jej i Lizymacha najstarszy syn, Ptolemeusz. Są to tylko domysły, ponieważ tak naprawdę nie wiadomo, co stało się z tym synem Arsinoe. Arsinoe przystąpiła do montowania potężnego przymierza miast greckich chętnych do zrzucenia macedońskiego jarzma. Zjednoczona Hellada pod wodzą Aten i Sparty miała uderzyć wspólnie na Macedonię, a Egipt obiecywał pomoc zbrojną i zaopatrzenie w zboże. Nie dane było jednak królowej dożyć zrealizowania swych planów.
Na dworze aleksandryjskim otaczała się poetami i uczonymi, budziła podziw i przywiązanie najwybitniejszych umysłów swoich czasów. Egipt zawdzięczał jej lata najświetniejszego dobrobytu. O znaczeniu i popularności królowej jako współrządczyni Ptolemeusza świadczy także stela z Aten, na której znajduje się uchwała powzięta na wniosek Chremonidesa i decydująca o wybuchu tzw. wojny chremonidejskiej prowadzonej przez koalicję miast greckich przeciwko Macedonii. Inskrypcja ta wymienia jako popierającego tę walkę o wolność miast greckich Ptolemeusza II zgodnie z polityką jego przodków i jego siostry. Napis ten został sporządzony w 268 r. p.n.e., dwa lata po śmierci władczyni.
Archeolog Maria Nilsson z Uniwersytetu w Göteborgu dokładnie przebadała 158 przedstawień korony Arsinoe (która zaginęła bez śladu) na posągach oraz reliefach. Wizerunki te pochodziły z różnych okresów (najmłodsze powstały za panowania cesarza Trajana). Pani Nilsson wyodrębniła z nich następujące insygnia władzy: czerwona korona noszona przez władców Dolnego Egiptu, baranie rogi i podwójne ptasie pióro, czyli symbole boga Amona oraz bawole rogi i tarcza słoneczna symbolizujące zarówno boginię Hathor jak i harmonię między pierwiastkiem męskim i żeńskim. Rogi miały zapewniać siłę fizyczną i nadnaturalną władzę. Według szwedzkiej archeolog zostały one sporządzone specjalnie z okazji wstąpienia królowej na tron dzięki wstawiennictwu wpływowych egipskich kapłanów. Oznakę królewskiej władzy odziedziczyły po niej późniejsze władczynie Egiptu: Kleopatra III i Kleopatra VII Wielka. Także późniejsi męscy władcy Egiptu używali korony Arsinoe II jako szablonu dla nowych koron, które później składali bogini Hathor w uznaniu lokalnego duchowieństwa i dla zyskania wsparcia, gdy Egipt był w ogniu wojny domowej. Według Marii Nilsson Arsinoe osobiście uczestniczyła w bitwach i z powodzeniem rywalizowała na olimpiadzie. W ikonografii przedstawiano ją w otoczeniu egipskich bogiń Hathor i Izydy, co świadczy o tym, iż została deifikowana. Czczono ją w aleksandryjskiej świątyni zwanej Arsinoeion. Na jej cześć ustanowiono także festiwal religijny noszący nazwę Arsinoeia. Kult królowej trwał także długo po jej śmierci.
"Arsinoe została za życia obwołana faraonem. Współrządziła Egiptem jako królowa Dolnego Egiptu [w latach 277–270 p.n.e. ], podczas gdy jej mąż, Ptolemeusz II, władał wówczas Górnym Egiptem – konkluduje Nilsson, podkreślając, że Arsinoe była jako kobieta faraon i wysoka kapłanka równa swemu małżonkowi: To właśnie połączenie polityki i religii stało za jej długotrwałym wpływem."
Prawdopodobnie Arsinoe przyczyniła się do wzmocnienia floty egipskiej i rozwoju potęgi morskiej Egiptu. Wiele zdarzeń w historii Arsinoe nie jest do końca jasnych. Nie wiadomo, co stało się z jej najstarszym synem i nie wiadomo czy miała syna z Ptolemeuszem II. Ten ostatni w pewnym momencie wprowadził do domu jako pełnoprawne dzieci królewskiej pary swoje dzieci z Arsinoe I. Świadczy to o tym, że nie żyło już jego (ewentualne) potomstwo z Arsinoe II. Ta ostatnia zmarła 09.VII.270 r. p.n.e. Jej kult rozpowszechnił się bardzo szybko. W Aleksandrii w zorganizowanym kulcie Arsinoe co roku zmieniała się kapłanka, która miała też funkcje eponimiczne (określające datę roczną). Podobnie było także w drugim greckim mieście Egiptu, w Ptolemais. W całym Egipcie w różnych miejscowościach łączono kult Arsinoe z kultami miejscowych, egipskich bogów. W Fajum na rzecz jej kultu płacono podatek w naturze ze zbiorów winnej latorośli i owoców. W Memfis była specjalna świątynia, także w Aleksandrii - Arsinoeion - ufundowana przez jej brata-małżonka. Kult wspólny Arsinoe i Ptolemeusza II rozpowszechnił się nieco później. Kult Arsinoe łączono także z oddawaniem czci Afrodycie. O autorytecie Arsinoe świadczą również liczne miejscowości nazywane lub przemianowywane na jej cześć - Arsinoea, Filadelfia (od jej przydomka "Filadelfos" - "kochająca brata"), Theadelfia. Jeden z demów Aleksandrii nazwano Filadelfeios.