WŁADCZYNIE 316-1

Kleopatra V Tryfajna

Urodziła się ok. 100/95 r. p.n.e. jako córka władców Egiptu Ptolemeusza X i Kleopatry Berenike III.  Po ucieczce z kraju jej rodziców na początku 88 p.n.e. ojciec Kleopatry Berenike III (jej mąż już wtedy nie żył), który został nowym faraonem, uczynił ją formalnie współrządzącą. Faktyczną współrządzącą została krótko przed 05.VIII.81 r. p.n.e. i prawdopodobnie w tym czasie wróciła do Aleksandrii wraz z córką. Później umierający ojciec ogłosił Berenikę III swoją następczynią. Objęła pełnię władzy pod koniec grudnia 81 roku p.n.e. i panowała samodzielnie do III.80 r. p.n.e. Była bardzo szanowana i kochana przez lud egipski. W III.80 r. p.n.e. 80 roku p.n.e. rzymski dyktator Sulla wymusił na niej poślubienie swojego ulubieńca, a jej pasierba Ptolemeusza XI Aleksandra II. Mieli panować razem. Mąż nie chciał dzielić władzy z nikim i w 19 dniu (przed 22.IV.80 r. p.n.e.) po zaślubinach zamordował małżonkę. Na wieść o tym rozwścieczony tłum aleksandryjczyków wdarł się do pałacu królewskiego i zgładził Ptolemeusza. Nowym faraonem został Ptolemeusz XII Nowy Dionizos Fletnista, syn Ptolemeusza IX i Kleopatry IV, którego Tryfajna poślubiła przed 17.I.79 r. p.n.e. Wraz z nim współrządziła Egiptem do 08.VIII lub 01.XI.69 r. p.n.e., kiedy to została usunięta z urzędu. Miała z nim następujące dzieci: Kleopatrę Berenike IV, Kleopatrę VII Wielką, Arsinoe IV, Ptolemeusza XIII Filopatora i Ptolemeusza XIV Filopatora. Po wygnaniu męża, w VI.58 r. p.n.e., współrządziła Egiptem wraz z córką, Kleopatrą Berenike IV. Zmarła przed 01.IX.57 r. p.n.e. To ostatnie współpanowanie nie jest do końca pewne, ponieważ są autorzy, którzy twierdzą, że istniała Kleopatra VI Tryfajna. Miałaby ona być nieślubnym dzieckiem Ptolemeusza XII lub córką Kleopatry V z pierwszego małżeństwa. Karen Essex w swej powieści Kleopatra" sugeruje, że Kleopatra VI wyszła za mąż za Ptolemeusza XII po śmierci Kleopatry V i to ona miałaby współrządzić wraz z Berenike IV. W takim bądź razie Kleopatra V musiałaby umrzeć już w 69 r. p.n.e. Pewne jest, że Berenike IV przez rok dzieliła władzę z inną kobietą, matką lub córką. 

Profesor Anna Świderkówna w swej książce "Siedem Kleopatr" (Wiedza Powszechna Warszawa 1978) twierdzi, że Kleopatra V Tryfajna była rodzoną siostrą Ptolemeusza XII, matką Kleopatry VI Tryfajny, Kleopatry Berenike IV, Kleopatry VII Wielkiej, Arsinoe IV, Ptolemeusza XIII Filopatora i Ptolemeusza XIV Filopatora. Kleopatra V miała już nie żyć w 58 r. p.n.e., choć na stronie 334 swej książki pani profesor pisze:

"Data śmierci Kleopatry V Tryfajny, małżonki i siostry Auletesa, jest nieznana. Nie jest też całkowicie pewne, czy sprawująca tak krótko w 58 r. rządy w Aleksandrii Kleopatra Tryfajna jest istotnie najstarszą córką Auletesa, czy może raczej właśnie jego żoną. Na ogół jednak przyjmuje się obecnie, że była to Kleopatra VI Tryfajna (córka Kleopatry V Tryfajny), o której nic ponadto nie wiemy".

Z kolei Thomas Schneider w swym "Leksykonie faraonów" (PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 97) pisze, że Berenike IV rządziła wraz z matką Kleopatrą VI (?) Tryfajną.