MINISTROWIE FINANSÓW I GOSPODARKI
WICEPREMIERZY 2001-10 

Zyta Janina Gilowska

Z domu Napolska. Profesor Zyta Gilowska urodziła się 7 lipca 1949 r. w Nowym Mieście Lubawskim. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego była studentką Wydziału Ekonomii Politycznej Uniwersytetu Warszawskiego (1967 –1972) na kierunku ekonometria. Jako uczestniczkę tzw. wydarzeń marcowych, usunięto ją z uczelni w marcu 1968 r. i ponownie przyjęto na studia pod koniec czerwca 1968 r. W 1981 roku uzyskała tytuł doktora nauk ekonomicznych w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W roku 1994 w UMSC uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego nauk ekonomicznych a w 1999 - tytuł profesora nauk ekonomicznych. Była w latach 1972-1985 asystentem, a następnie adiunktem w UMSC. Od 1985 kolejno: adiunktem (1985-1994), profesorem nadzwyczajnym (1995-1999). Od 2001 jest profesorem zwyczajnym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jest autorką 220 publikacji naukowych (w tym 20 książek) z zakresu finansów publicznych. Była współautorką projektów: rozdziału VII Konstytucji (Instytut Spraw Publicznych-1997); ustawy o samorządzie województwa (Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową-1998). Do 1994 bezpartyjna. W latach 1994-1996 była członkiem Rady Krajowej Unii Wolności. W latach 1992-1998 była delegatem Polski do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych (CLRAE) Rady Europy (Strasbourg). 

Od 1992 do 1995 była wiceprzewodniczącą Rady ds. Samorządu Terytorialnego przy Prezydencie RP, a w latach 1993-1995 członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Należała do ścisłego kierownictwa Platformy Obywatelskiej, z której wystąpiła 21.05.2005 r. W latach 1990-1998 była radną Rady Miejskiej w Świdniku. W latach 1992-1998 byłą delegatką Polski do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy (prace nad projektem Europejskiej Karty Samorządu Regionalnego). W latach 1993-1995 zasiadała w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz była współprzewodniczącą (wraz z Ministrem Finansów) Zespołu ds./ finansów Komisji Wspólnej. Była założycielką i wiceprzewodniczącą Krajowego Sejmiku Samorządu Terytorialnego a także przewodniczącą Zespołu ds. Finansów tego Sejmiku (wówczas KSST pełnił, na mocy przepisów ustawy o dochodach gmin, funkcję "ogólnopolskiej reprezentacji gmin w sprawach finansów samorządu terytorialnego). W latach 1990-1994 była wiceprzewodnicząca Lubelskiego Sejmiku Samorządowego, w latach 1992-1995 wiceprzewodniczącą Rady ds. Samorządu Terytorialnego przy Prezydencie RP. 

W 2001 r. wstąpiła do Platformy Obywatelskiej. Była posłanką IV kadencji Sejmu (2001-2005), zasiadała w klubie parlamentarnym Platformy Obywatelskiej. W wyborach startowała z okręgu Lublin 6, uzyskując 11284 głosów; pełniła w Sejmie funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych. Wystąpiła z Platformy Od X.2003 do II.2004 r. była przewodniczącą Regionu Platformy Obywatelskiej w Lublinie. Obywatelskiej 21 maja 2005 roku w związku z oskarżeniami o nepotyzm. Zarzucono jej, że zatrudniła w swoim biurze poselskim swoją synową oraz opłacała pracę swojego syna, Pawła Gilowskiego, jako eksperta prawnego z pieniędzy przeznaczonych na obsługę biura. Posłanka broniła się przed zarzutami twierdząc, że jej syn poznał swoją przyszłą żonę kiedy pracowała już ona w jej biurze, a potem nie mogła być zwolniona w związku z ciążą. W przypadku syna twierdziła, że początkowo przez 2 lata pisał jej ekspertyzy bezpłatnie, a potem płaciła mu i tak mniej, niż gdyby zamówiła te ekspertyzy u innych prawników. Ponadto, jej zdaniem, ekspertyzy syna gwarantowały ich obiektywność, zaś korzystanie z usług profesjonalnych kancelarii prawnych groziło "pułapką lobbystyczną". Swoje wystąpienie z partii uzasadniała tym, że sytuacja w jej biurze (częsta także w przypadku innych biur poselskich) była znana liderom partii od początku, a kroki dyscyplinarne podjęte zostały wobec niej dopiero po publikacjach prasowych. Wiceprzewodniczącą Platformy była w okresie II.2004-22.V.2005. 

Od 7 stycznia 2006 r. była wicepremier odpowiedzialną za wszystkie resorty gospodarcze i ministrem finansów w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza. Na tym ostatnim stanowisku zastąpiła Teresę Lubińską. Odwołanie Gilowskiej nastąpiło 23.VI.2006 r., kiedy to Rzecznik Interesu Publicznego Włodzimierz Olszewski zarzucił Zycie Gilowskiej kłamstwo lustracyjne. Według informacji "Rzeczpospolitej" Witold Wieczorek, były oficer SB i kontrwywiadu z Lublina, stwierdził, że to nie Gilowska była jego agentką o pseudonimie Beata, a cała sprawa to mistyfikacja. Zeznanie takie złożył już w 2004 roku, podczas dochodzenia prowadzonego przez poprzedniego rzecznika interesu publicznego, Bogusława Nizieńskiego. Mimo to kolejny rzecznik Włodzimierz Olszewski i jego zastępca Jerzy Rodzik skierowali wniosek do sądu lustracyjnego przeciwko byłej wicepremier. 12.VII.2006 sąd lustracyjny II instancji zdecydował, że odbędzie się proces lustracyjny byłej wicepremier. o6.IX.2006 r. sąd lustracyjny orzekł, że Gilowska złożyła zgodne z prawdą orzeczenie lustracyjne i uniewinnił ją z powodu braku dowodów. 22.IX.2006 r. została ponownie powołana na wniosek premiera na stanowisko ministra finansów w randze wicepremiera. 07.IX.2007 r. została odwołana po rozwiązaniu parlamentu. Prezydent Lech Kaczyński mianował ją jednocześnie sekretarzem stanu w Ministerstwie Finansów i tymczasową kierowniczkę resortu. 10.IX.2007 r. ponownie została wicepremierem i ministrem finansów. W wyborach z 21.X.2007 r. z sukcesem ubiegała się o miejsce w Sejmie z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. 16.XI.2007 r., po przegranych przez PiS wyborach, przestała być wicepremierem i ministrem finansów. 14.I.2008 r. zrezygnowała z mandatu poselskiego z przyczyn zdrowotnych i rodzinnych (choroba matki).