MINISTROWIE
SPRAW ZAGRANICZNYCH
Madeleine Korbel Albright
Urodziła się 15.V.1937 r. w
Pradze jako Maria Jana Korbelova w rodzinie prawnika Josefa Korbela i jego żony,
Manduli. Byli oni Żydami, ale nie wychowywano ich w tradycji żydowskiej. Sama
Madeleine o swych żydowskich korzeniach dowiedziała się dopiero w 1997 r.
Ojciec i dziadek Josefa służyli na kolei i uważali się przede wszystkim za
lojalnych poddanych cesarza Franciszka Józefa. Po powstaniu Czechosłowacji
Korbelowie poparli prezydenta Tomasza Masaryka. Rodzice Marii wołali ją Madla,
a zdrobniale Madlenka (po obejrzeniu komedii "Madla z fabryki cegieł").
Madeleine było francuską wersją jej imienia Madlenka, nadaną jej przez jej
babkę. Albright zaakceptowała nowe imię kiedy rozpoczęła naukę w Swiss
boarding school.. Kilka miesięcy po jej narodzinach
jej ojciec otrzymał nominację na urzędnika Ministerstwa Spraw Zagranicznych i
objął posadę attaché prasowego czechosłowackiej ambasady w Belgradzie. W
X.1938 r. czechosłowackie Ministerstwo Obrony Narodowej zażądało od MSZ odwołania
Korbela ze stanowiska ze względu na jego żydowskie pochodzenie. Cała rodzina
przedostała się najpierw do Jugosławii, a potem do Wielkiej Brytanii. Wielu
członków jej rodziny zginęło w Oświęcimiu i Sobiborze. Gdy Madeleine miała
pięć lat jej rodzice ochrzcili siebie i dzieci w kościele rzymskokatolickim.
Nie byli religijni, ale o swym żydowskim pochodzeniu nigdy nie powiedzieli
dzieciom. Podczas II-ej wojny światowej przebywała wraz z
rodzicami w Londynie. Josef Korbel pracował tam w czechosłowackiej sekcji BBC
oraz w czechosłowackim rządzie na wychodźstwie. W 1945 r. jej ojciec zadecydował o powrocie do Pragi, ale
już trzy lata później czechosłowacki MSZ oddelegował go do nowojorskiej
centrali ONZ. Otrzymali azyl polityczny w Stanach
Zjednoczonych. Josef Korbel zaczął wykładać na uniwersytecie w Denver, gdzie
założył wydział stosunków międzynarodowych. Już w dzieciństwie
interesowała się polityką zagraniczną. Wygrała szkolny konkurs na wiedzę o
ONZ, a w szkole średniej napisała pracę o przewrocie komunistycznym w Czechosłowacji.
W owym czasie była bardzo religijną osobą. Jako uczennica pracowała przy
kampanii wyborczej lokalnego polityka z Partii Demokratycznej. W roku 1958 pisała
do gazetki szkolnej na temat kandydata na senatora Johna F. Kennedy'ego. W 1957
r. Korbelowie otrzymali obywatelstwo amerykańskie. W tym też roku, podczas
praktyki w dzienniku "Denver Post", poznała swego przyszłego męża,
Joe Josepha Pattersona Albrighta, wnuka założyciela gazety "The New
York Daily News". Korbelova ukończyła w 1959
r. Wellesley College (rozpoczęła je w 1957 r.) w Massachusetts. Po ukończeniu
tej szkoły ze specjalnością w dziedzinie nauk politycznych, rozpoczęła
studia w Szkole Wyższych Studiów Międzynarodowych na Uniwersytecie Johna
Hopkinsa. Aby wziąć ślub ze swym narzeczonym,
trzy dni po skończeniu college'u, zmieniła wyznanie na episkopalne. Pobrali się
w maju 1959 r. Zaczęli
samodzielne życie w Chicago, gdzie Joe pracował jako reporter dla "Sun-Timesa".
W IV.1961 r. Albright urodziła bliźniaczki
Anne i Alice. Rok później przenieśli się do Waszyngtonu, gdzie Joe pracował
dla rodzinnego "Newsday". W 1967 r. zaczęła studiować nauki polityczne na
Uniwersytecie Columbia. Uzyskała tam certyfikat w Instytucie Rosyjskim, oraz
tytuł magistra i doktora prawa publicznego i rządowego również na tej
uczelni.
Jej profesorem i promotorem pracy doktorskiej był tam
Zbigniew Brzeziński. Wkrótce przyszła na świat jej trzecia córka -
Katharine. Będąc matką trojga dzieci postanowiła zrobić doktorat. Podczas
zbierania materiałów o roli prasy w Praskiej Wiośnie zaprzyjaźniła się z
korespondentami czechosłowackich mediów. W związku z tym ,że jej mąż otrzymał ważną
posadę w rodzinnej gazecie, cała rodzina przeniosła się w 1968 r. do Nowego
Jorku. Na początku lat 70-ych zaczęła udzielać się
politycznie. W 1972 r. została członkinią sztabu wyborczego demokratycznego
kandydata na prezydenta Edmunda Muskiego, u którego była Szefową Doradców
Prawnych w
latach 1976-1978. Od 1978 do 1981 r., Albright była członkiem Narodowej Rady
Bezpieczeństwa, gdzie jako pracowniczka Białego Domu odpowiedzialna była za
politykę zagraniczną.
Doradzała Walterowi Mondale'owi (w czasie jego kampanii w 1984 r.) oraz
Michaelowi Dukakisowi (podczas jego kampanii wyborczej w 1988 r.) w sprawach
polityki zagranicznej. Po sukcesie prezydenckim republikanów w 1980 r. odeszła
z polityki i zajęła się pracą naukową. W latach 1981-1982, Albright zostało
przyznane członkostwo w Międzynarodowym Centrum Woodrowa Wilsona przy
Instytucji Smithsonian. Opisała tam rolę prasy i mediów podczas zmian
politycznych w Polsce na początku lat 80-ych.
Ten znany ośrodek analityczny zlecił jej napisanie opracowania na temat polskiej prasy w okresie
"Solidarności". W XI.1981 r. odwiedziła Polskę. Od 1981 do 1982 r.
sprawowała również funkcję Starszego Członka ds. spraw sowieckich i Europy
Wschodniej Centrum Strategii i Studiów Międzynarodowych. Przewodziła badaniom
nad rozwojem i dążeniami ZSRR i państw satelickich.
11.I.1982 r. Joe Albright poprosił ją o rozwód. W 1981 r. została współzałożycielką
Centrum Polityki Narodowej, objęła wówczas stanowisko przewodniczącej tej
organizacji.
W 1982 r., Albright została mianowana profesorem Spraw Międzynarodowych (po Janie Karskim)
i Dyrektorem ds. Kobiet w Programie Spraw Zagranicznych na Uniwersytecie w
Georgetown, na Wydziale Spraw Zagranicznych. Prowadziła zajęcia ze studentami
oraz kursy z zakresu amerykańskiej polityki zagranicznej, dyplomacji
rosyjskiej, polityki państw Europy Środkowo-Wschodniej. Studenci trzykrotnie wybierali ją "najlepszym
wykładowcą roku". W 1984 r. udzieliła serii prywatnych wykładów o
polityce zagranicznej kandydatce na wiceprezydenta z ramienia Partii
Demokratycznej, Geraldine Ferraro. Ferraro co prawda przegrała wybory, ale dzięki
przyjaźni z nią Albright weszła w skład nieformalnego klubu najpotężniejszych
kobiet w Waszyngtonie. Jego członkiniami były urzędniczki, kongresmenki,
senatorki i dziennikarki. Wspierały one kobiety w walce o stanowiska publiczne
i rządowe. To dzięki temu poznała wielu wpływowych Demokratów, a w tym, m.
in., Billa Clintona. W latach 1989-1992 była dyrektorem Centrum Polityki
Narodowej. W 1993 r. prezydent Clinton powołał ją na stanowisko ambasadora
Stanów Zjednoczonych przy ONZ (jednocześnie wchodziła w skład rządu). Jej
pierwsza praca w roli dyplomaty, rozpoczęła się krótko po inauguracji Billa
Clintona na prezydenta, 09.II.1993 r. Zyskała
sobie wówczas opinię twardego, bezkompromisowego polityka. Podczas pracy w
ONZ, Albright miała chłodne stosunki z sekretarzem generalnym ONZ - Boutrosem
Boutrosem-Ghalim. 05.XII.1996
r. prezydent Clinton mianował ją pierwszą w historii USA
kobietą na stanowisku sekretarza stanu (ministra spraw zagranicznych). Zaprzysiężona
została 23.I.1997 r. Zbigniew Brzeziński mówi o niej jako o "urodzonym talencie
politycznym" oraz, że jest "obdarzona niezwykłą intuicją i umiejętnością
przewidywania". Tutaj również okazała się bezkompromisowa. W 1999 r. była
jednym z największych zwolenników bombardowania przez NATO Jugosławii i usunięcia
ze stanowiska jej prezydenta Slobodana Milosevicia (doszło do tego w 2000 r.).
W 2000 r., Albright była pierwszą osobą na tak wysokim szczeblu zachodniej
dyplomacji, która spotkała się z Kim Dzong Ilem, przywódcą reżimu Korei Północnej.
Z urzędu odeszła 20.I.2001 r. We IX.2003 r. ukazały się w amerykańskich księgarniach jej wspomnienia pt.
"Madeleine Albright. Madame Sekretarz". W Polsce książka
ukazała się w połowie 2005 roku pod tytułem "Madeleine Albright. Pani
Sekretarz Stanu".
Swego czasu była wymieniana jako pretendentka do urzędu prezydenckiego w
Czechach. Mówi po angielsku, czesku, francusku, polsku i rosyjsku. W 2001 r.
stanęła na czele National Democratic Institute For International Affairs (NDI)
- organizacji pozarządowej specjalnego rodzaju związanej z Partią
Demokratyczną. Od 2002 r.
stoi na czele Międzynarodowego Zgromadzenia Kobiet-Ministrów założonego
przez Radę Kobiet-Światowych Przywódców. W 2003 r., jako przewodnicząca NDI,
zaczęła działalność w międzynarodowej inicjatywie "Win with Women"
na rzecz zwiększenia udziału kobiet w życiu politycznym na całym świecie.
Albright jest poliglotką, bardzo dobrze mówi po angielsku, francusku, czesku,
jak również dobrze mówi i czyta po rosyjsku, niemiecku i polsku. Znana jest
ze swoich broszek, które zakłada odpowiednio do wszelkiego rodzaju okazji. W
czasie uroczystości związanych z Marynarką Amerykańską (Navy), miała założoną
broszkę w kształcie kotwicy, natomiast w czasie spotkania z Saddamem Husajnem
- w kształcie węża.