SZEFOWE RZĄDÓW W LATACH 2295-1935
WŁADCZYNIE
PRZEWODNICZĄCE ZGROMADZEŃ PRAWODAWCZYCH PRZED XX WIEKIEM

Makea Takau Ariki (ok. 1845-1911)

W latach 1868-1901 była ariki (wodzem) na wyspach Roatonga i Aurua. W okresie 1874-1911 pełniła funkcję Najwyższego Wodza Wysp Cooka a od 1888 do 1900 r. była przewodniczącą Rady Wodzów (izby parlamentarnej). W 1885 r. wśród 5 najwyższych wodzów na wyspie Rarotonga znajdowały się 4 kobiety. W latach 70-ych Wyspy Cooka przeżywały pod jej rządami prosperity i cieszyły się pokojem. Chytra negocjatorka, dbała o wysokie ceny na eksport i spłacała długi, jakie zaciągnęła, zanim została ariki. Ponieważ głową Imperium Brytyjskiego również była kobieta, królowa Wiktoria, Makea zakładała prawdopodobnie, że będzie jej łatwiej zdobyć wysoką pozycję. W 1888 r. apelowała do Anglików, aby uczynili jej kraj swoim protektoratem. Argumentowała to ochroną przez zagrażającą mu inwazją Francuzów. Brytyjczycy przystali na to. W okresie 05.VI.1891-11.VI.1901 była przewodniczącą Rady Wykonawczej (rządu). W 1899 r. została mianowana do parlamentu federalnego. W 1901 r. Wyspy Cooka stały się protektoratem nowozelandzkim, co było niezgodne z wolą Makei, która pragnęła przyłączenia do Wielkiej Brytanii. Królowa Makea wyszła za mąż za wodza Ngamaru Rongotini (zmarł w 1903 r.). Po jej śmierci władzę objął jej syn.