KOBIETY-PREMIERZY
KANDYDATKI
NA PREZYDENTA 1991-1999
Hanna Suchocka
Urodzona 03.IV. 1946 r. w Pleszewie w województwie kaliskim. Pochodzi z rodziny farmaceutów o patriotycznych tradycjach. Jej babka, Anna z Czekanowskich Suchocka, była posłanką na Sejm Dzielnicowy obradujący w Poznaniu w 1918 r. i pierwszą kobietą-członkinią Rady Miejskiej Pleszewa. Została odznaczona papieskim orderem "Pro Ecclesia et Pontifice" za działalność charytatywną i organizowanie kursów dla kobiet. Jej dziadek Stanisław Suchocki kupił w Pleszewie aptekę, która nazywała się "Apteką pod orłem". Jej rodzice, Wanda z Bączkowskich i Józef Suchoccy, odziedziczyli tę aptekę i prowadzili ją do końca swego życia, nawet po upaństwowieniu w 1951 r. Liceum w Pleszewie ukończyła w 1963 r. Następnie podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, które ukończyła w 1968 r. Zaproponowano jej staż na uczelni. Mimo nacisków nie wstąpiła do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, ale w 1969 r. zapisała się do Stronnictwa Demokratycznego. W rezultacie etatu na uczelni nie dostała. Zaczęła pracować w Instytucie Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, tam też uzyskała aplikację radcowską. W.XI.1972 r. przyjęto ja do Katedry Prawa Konstytucyjnego UAM, gdzie w 1975 r. obroniła pracę doktorską. Ukończyła kurs prawa amerykańskiego w Lejdzie zorganizowany przez Uniwersytet Columbia. Odbyła staż naukowy w Instytucie Prawa Publicznego w Heidelbergu. Uznała, ze jako teoretyk prawa konstytucyjnego powinna poznać praktykę parlamentarną i w 1980 r. dostała się do Sejmu z ramienia Stronnictwa Demokratycznego. Kandydatów wtedy dobierano z klucza. Potrzebna była młoda kobieta, prawnik, pracownik naukowy spoza PZPR. Ona pasowała do tego wzorca, ale nie została marionetką. W roku 1980 została członkinią i ekspertem NSZZ "Solidarność". Gdy w 1982 r. Sejm VIII kadencji miał wyrazić zgodę na delegalizację "Solidarności", jako jedna z niewielu głosowała przeciw. Nie zgodziła się także na zatwierdzenie dekretu o stanie wojennym oraz na represyjne ustawy karne. Za to zawieszono ją w prawach członka SD. W 1984 r. wystąpiła z SD, nie zgadzając się na przygotowany projekt ordynacji wyborczej, który utrzymywał monopol list PZPR. W roku 1985 nie była już kandydatką na posłankę do Sejmu. Podjęła pracę naukową (do VII. 1992 r). w Centrum Praw Człowieka Instytutu Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Od 1982 r. jest pracownikiem dydaktycznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jeździła po poznańskich parafiach z wykładami o demokracji. W 1989 r. ponownie kandydowała do Sejmu, tym razem z list Komitetu Obywatelskiego. Uzyskała 71,62% głosów w swoim okręgu wyborczym. Została członkinią prezydium Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W Sejmie była posłem-sprawozdawcą historycznej nowelizacji konstytucji, likwidującej kierowniczą rolę PZPR i przywracającej przedwojenne symbole państwa. Była wiceprzewodniczącą Komisji Ustawodawczej, szefową zespołu ds. praw i wolności człowieka w Komisji Konstytucyjnej, należała też do Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W 1991 r. zapisała się do Unii Demokratycznej, albowiem w wyborach prezydenckich (w 1990 r.) poparła jej kandydata Tadeusza Mazowieckiego. Uplasowała się na prawym skrzydle partii. W 1991 r. weszła do Sejmu z jej listy i ponownie została wiceprzewodniczącą Komisji Ustawodawczej i wiceprzewodniczącą Komisji Konstytucyjnej (1991-93).W 1992 r. stanęła na czele 12-osobowej reprezentacji Polski do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w Strasburgu. W okresie V-IX 1992 była jego wiceprzewodniczącą. W XI.1992 r. odznaczono ją Złotym Medalem Fundacji im. Jeana Monneta w Lozannie za działalność na rzecz integracji europejskiej i praw człowieka. Po upadku rządu Jana Olszewskiego 08.VII.1992 r. została premierem. Kierowała rządem złożonym z 7 (potem 8) partii. Była ona najsilniejszym spoiwem łączącym tę koalicję, ponieważ z jednej strony poparła projekt ustawy antyaborcyjnej forsowany przez Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe, a z drugiej kontynuowała reformy gospodarcze zapoczątkowane przez Leszka Balcerowicza. To jej rząd zapoczątkował tendencje wzrostowe w gospodarce, utrzymał dyscyplinę budżetową, ograniczył inflację, wynegocjował ze związkami zawodowymi "Pakt o przedsiębiorstwie", przygotował projekty fundamentalnych reform administracyjno-ustrojowych. Do ciemnych stron należały: redukcja świadczeń socjalnych, brak dostatecznej troski o emerytów i rencistów, wątpliwe transakcje prywatyzacyjne, słaba komunikacja ze społeczeństwem i eskalacja napięć społecznych. 18.V.1993 r. przedstawiciel Klubu Parlamentarnego NSZZ "Solidarność" zgłosił wniosek o odwołanie jej gabinetu. 28.V. posłowie obalili rząd Hanny Suchockiej. Prezydent Lech Wałęsa rozwiązał Sejm i zarządził nowe wybory. Hanna Suchocka pełniła jeszcze obowiązki premiera do 26.X.1993 r. W wyborach, które odbyły się we IX. tego samego roku, startowała do Sejmu z list Unii Demokratycznej. Była kandydatką do ponownego objęcia urzędu premiera w razie zwycięstwa Unii. Tak się jednak nie stało. W IV.1994 r. została członkinią Prezydium Rady Krajowej Unii Wolności (powstałej po połączeniu UD i Kongresu Liberalno-Demokratycznego). Należała do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych. Od V.1994 r. weszła ponownie w skład polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Pracowała w najważniejszej Komisji Politycznej. Od III.1994 r. była jedyną reprezentantką Polski w grupie roboczej ds. reformy ONZ. W I.1994 r. została członkinią Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, a od XI. 1994 r. należy do jej prezydium. W V.1995 r. została wiceprzewodniczącą Komisji Weneckiej "Demokracja poprzez prawo" - była to międzynarodowa grupa ekspertów. Na II Kongresie Krajowym Unii Wolności, który odbył się w dniach 1-2.IV.1995 r. ubiegała się o poparcie swej partii w wyborach prezydenckich, ale odpadła w I turze. W okresie 31.X.1997-12.VI.2000 była ministrem sprawiedliwości. Ciążyła na niej sprawa tzw. "inwigilacji prawicy" z 1993 roku. Była krytykowana przez przeciwników z AWS za rzekomo zbyt liberalną politykę wobec przestępców (mimo iż zgłosiła w sejmie projekty zaostrzające prawo karne). Głosowała przeciwko opuszczeniu przez Unię koalicji rządowej z AWS. W 1999 roku była kandydatką rządu polskiego na funkcję sekretarza generalnego Rady Europy (nie została poparta przez frakcję polskich socjaldemokratów). Od 28 listopada 2000 r. jest członkinią Rady Kobiet-Światowych Przywódców, organizacji mającej swoją siedzibę w John F. Kennedy School of Government na Uniwersytecie Harvarda. Rada zamierza “zachęcać młode kobiety do starań o przywódcze role w rządach”. Od 2002 r. jest ambasadorem Polski w Watykanie. Otrzymała doktorat honoris causa Uniwersytetu Oklahoma w USA i międzynarodową nagrodę im. Maxa Schmidtheinego dla osób szczególnie zasłużonych w działalności politycznej i gospodarczej na rzecz liberalnego porządku na świecie. Jest autorką wielu rozpraw i artykułów naukowych na temat praworządności, systemu organizacji państwa i praw człowieka. Biegle włada 3 językami: angielskim, niemieckim i francuskim.