Debora
Aleksandra Dudzisz - "Pozycja kobiety w Biblii" - praca magisterska (http://historia_kobiet.w.interia.pl/teksty/debora.htm)
Księga Sędziów opisuje burzliwy okres. Hebrajczycy znaleźli się na terenie Ziemi Obiecanej, ale nie byli tam sami. Poszczególne plemiona izraelskie zajęły przyznane sobie tereny, nie bardzo jednak potrafiły zdobyć się na jakieś wspólne akcje przeciwko miejscowej ludności, która ze zrozumiałych względów stawiała opór przybyszom i na ogół uzyskiwała nad nimi przewagę, zmuszając do płacenia haraczy. W nieunikniony sposób dochodziło również do pewnej asymilacji Hebrajczyków z ludnością Kanaanu, w tym również do włączania się w miejscowe kulty religijne. Epoka ta otrzymała swą nazwę od określenia, jakim obdarzano przywódców Hebrajczyków w tym okresie czasu. Są oni w Biblii nazywani sędziami, ale nie tylko sprawowali sądy, lecz stawali się również wodzami plemion Izraela. Pośród sędziów szczególne miejsce zajmuje Debora. Z jednej strony dlatego, że jest wśród nich jedyną kobietą, urząd sędziowski miał zaś przecież również pewien wymiar sakralny – sędzia głosił Prawo i wykładał jego przepisy, jego funkcje były u Hebrajczyków zastrzeżone dla mężczyzn. Debora nie dość, że była sędzią, to jeszcze jest określana mianem prorokini. Żyła na przełomie XII/XI w. p.n.e.
„Po śmierci Ehuda Izraelici znów zaczęli czynić to, co złe w oczach Pana, i Pan wydał ich w ręce Jabina, króla Kanaanu, który panował w Chasor. (...) Wówczas Izraelici wołali do Pana. Jabin bowiem miał dziewięćset żelaznych rydwanów i nielitościwie uciskał Izraelitów przez lat dwadzieścia. W tym czasie sprawowała sądy nad Izraelem Debora, prorokini, żona Lappidota. Zasiadała ona pod palmą Debory, między Ramą i Betel w górach Efraima, dokąd przybywali Izraelici, aby rozsądzać swe sprawy.” (Ks. Sędz. 4, 1-5) Debora bez wątpienia była obdarzana wielkim poważaniem i dysponowała realną władzą. W Biblii prorocy i prorokinie to osoby szczególne – przekazują Izraelitom otrzymane bezpośrednio od Boga wezwania, informacje czy przestrogi. Pismo św. posługuje się często sformułowaniem, że Bóg „przemawia przez nich”. „Prorocy wypowiadają słowa, które w ich przekonaniu sam Jahwe wkłada im w usta. Mówią, a nie piszą. Są ludźmi słowa żywego, mówionego.” Swe wypowiedzi prorocy zaczynają najczęściej od sformułowań: „Tak mówi Pan”, „Wyrocznia Pana” itp.
Debora w swojej przepowiedni rozkazuje przywódcy Izraelitów rozpoczęcie wojny. Ten jednak zgadza się rozpocząć walkę tylko w towarzystwie Debory. Jest on po prostu przekonany, że to prawdziwa reprezentantka Boga, że Bóg spełni swe obietnice, gdy prorokini będzie towarzyszyła wodzowi. Przebieg walki potwierdził przepowiednię Debory – wróg został pokonany.
Po raz kolejny kobieta zostaje postawiona wyżej od mężczyzn – przejmuje ich funkcje, rozkazuje im, rządzi ich losem. W czasach współczesnych Jezusowi było to nie do pomyślenia. Widzimy więc jak bezpodstawne są oskarżenia niektórych badaczy mówiące o poniżaniu kobiet w Biblii. Debora nie tylko ukazana jest na równi z mężczyznami, ona ich przewyższa. Jest sędzią i prorokinią. W czasach, kiedy kobieta była tylko własnością męża, kiedy nie mogła istnieć jako samodzielna istota jest to szczególne wyróżnienie. Można to nawet określić jako rewolucyjną zmianę. Należy pamiętać o panującej wówczas dominacji mężczyzn i o tym, że i Pismo św. jest przez nich redagowane. Wprawdzie są to księgi natchnione, jak wierzą chrześcijanie, lecz wielokrotnie ich autorzy nie potrafili wyzwolić się z obowiązujących wówczas norm. W przypadku Debory jest inaczej. To ona staje się przekazicielką słów Boga, jej powierzane są tajne plany i proroctwa. Debora staje bliżej Pana i dopiero za jej pośrednictwem słowa Boga przekazywane są ludziom. Jej postać jest przykładem wyróżnienia i wywyższenia kobiety. „Chrześcijańskie doświadczenie chrztu sprawia włączenie w jedno ciało Chrystusa, zaś osiągnięta w ten sposób jedność zakłada pełną równość mężczyzn i kobiet. Jej podłożem i warunkiem jest równość wynikająca z dzieła stworzenia.” Przedmiotem dokonanego przez Jezusa dzieła zbawienia są wszyscy ludzie, zaś zróżnicowanie płci i różne inne uwarunkowania nie odgrywają w tym żadnej roli.
bibliografia:
ks. W. Chrostowski, Rzeczywistość Rzeczywistość
symbolika kobiety w Biblii, Pastorem 14 (1) 2002, s. 21
A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, Warszawa 1994, s. 107
Jej imię po hebrajsku oznacza pszczołę. Debora, żona Lappidota, jedna z sędziów w starożytnym Izraelu, zwana także prorokinią. Mieszkała między Rama a Betel w górach Efraima. Rządy swoje sprawowała z miejsca, które zwano Palmą Debory. Kiedy po śmierci Ehuda Izraelici, rozbici wewnętrznie, dostali się pod 20-letnie panowanie Kananejczyków, Debora, posłuszna nakazowi Boga, wezwała do walki z mieszkańcami Kanaanu, rzadzonymi przez Jabina z Chasor. Wojownikami Izraela, złożonymi głównie z członków pokolenia Neftalego i Zabulona, dowodził Barak, Kananejczykami dowodził Sisera. Także Debora wzięła udział w walce. Walka zakończyła się zwycięstwem Izraela; po zabójstwie Sisery przez Jaelę (ok. 1125 r. p.n.e.) doszło także do zagłady króla Jabina. Odtąd Izraelici zażywali ok. 40 lat spokoju, Deborę nazwano "matką Izraela". Odniósłszy zwycięstwo nad Kananejczykami, Debora i Barak wyśpiewali pieśń, będącą jedną z najstarszych pieśni w literaturze światowej, opiewającą zwycięstwo, będącą zarazem jednym z najstarszych tekstów poetyckich Starego Testamentu oraz ważnym świadectwem języka, historii i religii Izraela na przełomie XII/XI wieku przed naszą erą.
biogram zaczerpnięto z:
Pius Czesław Bosak OP, "Kobiety w Biblii. Słownik-konkordancja",
Poznań 1995, s. 54.